24 Ağustos 2010 Salı

Hacı Bayram Veli Camii, Altındağ, Ankara

 Hacı Bayram Veli Camii, Altındağ, Ankara
Hacı Bayram-ı Velî Câmii, Ankara'nın Merkez Altındağ ilçesinde Ulus semtinde bulunmaktadır.
Cami, Hacı Bayram-ı Veli'nin vefatından iki yıl önce H.831/M.1427-28 yılında inşa edilmiştir.
Takip eden dönemlerde oldukça çok onarım görmüştür.
Bu tarihi camii, Augustus (Ogüst) Tapınağı'nın bitişiğindedir.
İlk defa zaviye olarak yapılış tarihi hicri 831 yılı (1427/1428) olan caminin ilk mimarı Mimar Mehmet Bey hakkında bilgi bulunmamaktadır.
Günümüzdeki mimari yapısı 17. ve 18. yüzyıl camilerinin karakterlerini taşımaktadır.
Uzunlamasına dikdörtgen bir plana sahip yapı, taş kaideli, tuğla duvarlı ve kiremit çatılıdır.
Camii ahşap ve ahşap üzerine kalemişi süslemeleri, çini süslemeleri bakımından da oldukça zengin bir yapıdır. Cami içindeki ahşaplar üzerinde Nakkaş Mustafa'ya ait boyama nakışlar vardır.
Caminin mihrap duvarına bitişik olan Hacı Bayram Türbesi 1429 yılında yapılmıştır.
Türbe kare planlı, sekizgen tamburlu ve üzeri kurşun kubbe ile örtülüdür.
Camiye doğu, kuzey ve batıdaki üç kapıdan girilir.
Kuzey duvarının önünde ahşap kadınlar mahfeli yer alır.
Caminin Kıble duvarı üzerindeki çinili kitabeden Sultan III.Ahmet zamanında Hacı Bayram Veli’nin torunlarından Mehmet baba tarafından tamir edildiği anlaşılmaktadır.
Zemin katta 437 metrekare, üstteki mahfilde ise 263 metrekaralik bir kullanım alanına sahiptir.
Yapının güneyinde Hacı Bayram-ı Veli Türbesi, doğusunda Ogüst tapınağı vardır.
Yapının doğu cephesinde, eksenden kuzeye doğru kaymış basık yuvarlak kemerli dikdörtgen silmelerin kuşattığı bir kapı vardır.
 Hacı Bayram Veli Camii, Altındağ, Ankara
Bu kapının kuzeye doğru alt köşesinde son cemaat yerinde bulunan bir başka kapıda çilehaneye açılmaktadır.
Bugünkü yapının XVIII.yüzyılda yenilendiği bezemelerinden anlaşılmaktadır.
Yapının en ilginç cephesi şüphesiz batı cephesidir.
Kademeli bir görünüşe sahip olan bu cephe, vaktiyle bir son cemaat yeri olarak yapılan ancak sonradan duvarları kapatılarak bir yan sahın haline gelmesi sebebiyle bu şekilde bir görünüş kazanmıştır.
Caminin iki kademeli batı cephesinin harime sonradan eklenen ikinci kademesinin güney yüzünde kapatılan kemer askılığının üst sağ ve solunda birer kitabe vardır.
Biri Türkçe diğeri Arapça olan her iki kitabe de 1714 tarihinde yapılan onarımla ilgili aynı bilgiyi verir.
Kitabelerde anlam olarak:
"Bu güzel ve mefharetli camii Allah’ın evliyasından Hacı Bayram-ı Veli bina etti.
Kuşluktan yatsıya kadar geçen zamanlarda harab oldu. 
Hacı Bayram-ı Veli neslinden Şeyh Mehmet Baba ihtimamiyle büyük babasının camisini tamir etti.
Tamirin hitamını görenler şevk ile bu tarihi H.1126/ ( M.1714) söylediler" yazmaktadır.
Kitabelerin üst kısmında dikdörtgen bunların üzerinde ise sivri kemerli iki pencere daha vardır.
Üstteki iki sıra pencere arasında yeşil sırlı tuğlayı andıran boya ile sülus Kelime-i Tevhid yazılmıştır.
Yapıda eski ve yeni süslemeler oldukça yoğundur.
Son olarak 1940 yılı onarımında kadınlar mahfili altındaki iç duvarlar hariç bütün iç cephe alt sıradaki pencerelerin üst hizalarına kadar mavi-beyaz çinilerle kaplanmıştır.
Çinilerin bitiminden sonra duvara, kalemişi palmetli bir süsleme kuşağı ile geçilir.
Yazı kuşağında Besmele’den sonra Fetih Suresi yazılmıştır.
Surenin devamında Ketebehü el fakir eş-Şeyh Muhammed şeklinde imza atılmış olup tarih yoktur.

Yine caminin bahçesinde 18. yüzyıla ait Osman Fazıl Paşa Türbesi bulunmaktadır.
Cami 1714 yılında Hacı Bayram Veli'nin torunlarından Mehmet Baba tarafından tamir edilmiştir.
1940 yılında da Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından restore edilmiştir.
 Hacı Bayram Camii'nin 1930 Yılında Çekilmiş Fotoğrafı, Altındağ, Ankara

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder